همه چیز در مورد طراحی پلان و اهمیت آن در معماری

پلان چیست؟ و چرا طراحی پلان در معماری ساختمان اهمیت دارد؟ در واقع پلان، اصطلاحی رایج در صنعت ساختمان است که به یک نقشه افقی دوبعدی از نمای بالای هر چیزی مانند زمین، ساختمان و اشیا اشاره می‌کند. در این طراحی، تمام جزئیات و اطلاعات موردنیاز مانند موقعیت مکانی سازه، طبقات و مبلمان، نمایش داده می‌شود. امروزه این نقشه‌ها توسط نرم‌افزار و یک فرد حرفه‌ای ترسیم می‌شوند. البته باید در مراحل طراحی آن، به تمام اصول و نکات استاندارد ساختمان توجه کنید، تا در نهایت پلانی بی‌نقص برای سازه آماده شود.

این مقاله از بهین ابنیه، به بررسی مفهوم طراحی پلان پرداخته است. ما اصول و نکات مهم را در این مورد بیان می‌کنیم؛ پس برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتها همراه ما باشید.

طراحی پلان چیست؟

پلان معماری، یک برش افقی در قالب نقشه مقیاس شده از ساختمان است که از بالا مشاهده می‌شود. این طرح ممکن است کل ساختمان، یک طبقه از آن یا فقط یک اتاق را نشان دهد. این برش فرضی در ارتفاع دو سوم از سطح، ایجاد شده تا به‌راحتی جزئیات لازم را در بر بگیرد. این جزئیات شامل اندازه‌گیری‌ها، چیدمان مبلمان، موقعیت مکانی، طرح کلی و داده‌های فنی ضروری، مانند سیستم‌های سیم‌کشی برای ساخت‌وساز می‌شود.

طراحی و نقشه‌کشی پلان ساختمان باید به‌صورت دقیق و مرحله‌به‌مرحله انجام شده تا در نهایت ساختمان موردنظر کارفرما ساخته شود. امروزه با استفاده از نرم‌افزار‌های بسیار پیشرفته مانند اتوکد، پلان‌های دوبعدی و سه‌بعدی از ساختمان، برای نمایش دقیق اطلاعات و جزئیات آن، تهیه می‌کنند.

انواع پلان معماری برای طراحی کدام است؟

داشتن نقشه‌های دقیق از طبقات مختلف در هنگام ساخت خانه، ضروری است. یک طراحی پلان خوب علاوه بر امکان مشاهده هر طبقه از بالا، می‌تواند اطلاعات دقیقی از جزئیات موردنیاز مانند فاصله بین فضا‌ها را نیز به ما بدهد. در ادامه انواع پلان‌های معماری را بررسی می‌کنیم.

سایت پلان

پلان موقعیت که با سایت پلان نیز شناخته می‌شود، موقعیت مکانی ساختمان، ابعاد و خطوط تراز زمین برای ساخت بنا را مشخص می‌کند.

پلان طبقات

در پلان هر طبقه، فضا‌های داخلی موردنیاز مانند اتاق‌خواب، آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی با اندازه‌ها و ابعاد دقیق، مشخص می‌شود.

پلان مبلمان

در هنگام طراحی پلان مبلمان، محل چیدمان و جانمایی اسباب و اثاثیه، کابینت و لوازم آشپزخانه در فضا‌های مختلف ساختمان تعیین می‌شود.

پلان بام

پلان بام یا شیب بندی، یک دید افقی به ساختمان داده و در آن اطلاعاتی نظیر خط شیب بام، خرپشته، دیوار‌های خارجی و بخش‌های نورگیر، مشخص می‌شود.

چه نکاتی را برای طراحی پلان معماری ساختمان باید رعایت نمود؟

رعایت استاندار‌های لازم و توجه به قوانین و مقررات ساختمان، در ترسیم پلان سازه برای جلوگیری از کوچک‌ترین خطا‌های ممکن در فرایند ساخت‌وساز، بسیار مهم و ضروری است. در ادامه این بخش، برخی از نکات مهم برای ترسیم پلان معماری را بیان می‌کنیم.

در طراحی باید مقیاس و تناسب ابعاد عناصر نقشه را نسبت به اندازه واقعی آن‌ها در نظر بگیرید.

در زمان ترسیم پلان کف، موقعیت کلی ساختمان را نسبت به اطراف آن بررسی کنید. به‌عنوان‌مثال برای اتاق‌ها دید منظره بیرون را قرار داده، یا از دید همسایه‌ها و عابران پیاده مخفی نگه دارید.

جهت‌های جغرافیایی شمال، جنوب، شرق و غرب را در پلان مشخص کنید. البته بالای صفحه نقشه پلان رو به شمال جغرافیایی قرار دارد.

موقعیت پله‌ها، آسانسور و جدا‌کننده‌ها را باتوجه‌به تعداد طبقات و واحد‌های ساختمان، پارکینگ و مساحت زمین، به‌صورت دقیق در نقشه پلان مشخص کنید.

در ترسیم پلان طبقات، فضا‌های خصوصی و عمومی را به نسبت موقعیت قرار‌گیری پله‌ها و آسانسور، تفکیک کنید.

برای ترسیم دیوار‌ها در نقشه ساختمان، به ضخامت آن‌ها، باربر بودن یا نبودن و عرض دیوار‌های خارجی توجه کنید.

به حرکت آسان افراد و جابه‌جایی وسایل در بین بخش‌های مختلف ساختمان، توجه کنید. به‌عنوان‌مثال، عرض راهرو و راه‌پله به اندازه کافی باشد، همچنین سرویس بهداشتی و اتاق‌خواب‌ها را در کنار هم قرار دهید.

ابعاد دقیق و موقعیت قرارگیری درب و پنجره‌ها را در نقشه هر طبقه، مشخص کنید.

به موقعیت آشپزخانه، نسبت به ورودی ساختمان دقت کنید. در این صورت هنگام خرید مواد غذایی، فاصله کمتری را از ورودی تا آشپزخانه طی می‌کنید. همچنین داشتن نور کافی و تهویه مناسب ضروری است، پس این نکته را فراموش نکنید.

در ترسیم پلان سازه، ستون‌گذاری را بر اساس موقعیت پارکینگ ماشین‌ها در ساختمان تعیین کنید.

بهتر است به جزئیات مربوط به طراحی داخلی و دکوراسیون که در آینده قرار است برای فضای داخلی اجرا شود، نیز دقت کنید.

در پلان طبقات، چیدمان و محل قرارگیری اسباب و اثاثیه در بخش‌های مختلف را در نظر بگیرید.

در نهایت، به کاربردی‌بودن طرح پلان دقت کرده و مطمئن شوید که جنبه‌های زیبایی و مسائل فنی را درست رعایت کرده‌اید.

سؤالات متداول

انواع طراحی پلان در معماری چیست؟

پلان موقعیت زمین، پلان طبقات، پلان مبلمان و پلان بام، از انواع رایج نقشه‌های ساختمان هستند.

نکات مهم در طراحی پلان ساختمان چیست؟

برای ترسیم نقشه معماری باید سلیقه و موارد موردنیاز مشتری، مساحت زمین، قوانین و مقررات ساختمانی و نوع سازه از نظر آپارتمان، ویلایی، تجاری یا اداری را در نظر بگیرید.

سخن آخر

همان‌طور که در متن مقاله مطالعه کردید؛ پلان، در واقع دید از بالای ساختمان بدون درنظرگرفتن سقف آن است، این نقشه معمولا از یک برش فرضی در ارتفاع دو سوم از سطح، ترسیم می‌شود. طراحی پلان، تمام جزئیات سازه، از بخش‌های داخلی آن تا چیدمان وسایل و موقعیت ساختمان را شامل می‌شود. دقت و مهارت در ترسیم این نقشه با تمام جزئیات ریزودرشت، اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل بهتر است این کار را به یک شرکت ساختمانی معتبر بسپارید.

شرکت بهین ابنیه، نیز به‌صورت حرفه‌ای، در زمینه بازسازی ساختمان، طراحی سازه و نما فعالیت می‌کند. این شرکت با به‌کارگیری کادری متخصص و مجرب از مهندسان عمران و معماری با توان بالای هنری، علمی و فنی، تاکنون پروژه‌های ساختمانی متعددی را طراحی و اجرا کرده است. اگر سؤالی در مورد روش ترسیم پلان دارید؛ در بخش دیدگاه سایت با ما در میان بگذارید. به نظر شما چه نکات دیگری را باید در ترسیم نقشه ساختمان در نظر گرفت؟